Tου Χάρη Μαμουλάκη*
Οι μέχρι σήμερα προβλέψεις για την εξέλιξη των τουριστικών κρατήσεων στην χώρα μας είναι συγκρατημένα αισιόδοξες. Η κατάρρευση της διεθνούς τουριστικής κίνησης την περίοδο της πανδημίας και οι αλλεπάλληλες κρίσεις, ενεργειακή, πληθωριστική κ.ο.κ., είχαν καταστήσει για μια τριετία τον τουρισμό ως την αχίλλειο πτέρνα της ελληνικής οικονομίας. Σήμερα όμως, φαίνεται ότι βγαίνουμε από αυτή την δύσκολη περίοδο καθώς η ζήτηση σταθεροποιείται και χώρες όπως η Πολωνία ή η Ισπανία, προστίθενται στις χώρες αποστολής τουριστών.
Αυτή η ενίσχυση της ζήτησης, έχει συγκεκριμένα χαρακτηριστικά. Την περίοδο της πανδημίας οι περιοχές με ισχυρή ειδίκευση σε θεματικές μορφές τουρισμού επέδειξαν μεγαλύτερη ανθεκτικότητα από ό,τι περιοχές προσανατολισμένες σε μορφές μαζικού και φτηνού τουρισμού. Ταυτόχρονα, διεθνώς, οι καταναλωτές μοιάζουν να προσανατολίζονται όλο και περισσότερο σε μορφές βιώσιμου τουρισμού που να αποδεικνύουν έντονα τις μέριμνες στις κοινωνίες υποδοχής, τόσο για την προστασία του περιβάλλοντος, όσο και των ευάλωτων κοινωνικών ομάδων. Τέλος, οι πρόσφατες εξελίξεις στην Τουρκία με την υποτίμηση της λίρας αποδεικνύουν περίτρανα πλέον ότι ένα race to the bottom με τους βασικούς ανταγωνιστές της χώρας μας για την συρρίκνωση του κόστους εργασίας, είναι καταδικασμένο εξ αρχής.
Σήμερα, εκ των πραγμάτων για την χώρα μας η στροφή προς ένα μοντέλο τουριστικής ανάπτυξης που να δίνει έμφαση στην θεματική εξειδίκευση εντός μιας συνολικής στροφής της ελληνικής οικονομίας προς την πράσινη ανάπτυξη, νομίζω ότι είναι μονόδρομος. Για εμάς στον ΣΥΡΙΖΑ-ΠΣ, σε αυτό το πλαίσιο εντάσσονται η στροφή προς την εξοικονόμηση ενέργειας στον τουρισμό, η αναγκαιότητα διασύνδεσης της αγροτικής παραγωγής με τον τουρισμό με όρους κυκλικής οικονομίας, η αναγκαιότητα διάχυσης του πρότυπου της ιδιωπαραγωγής ηλεκτρικής ενέργειας και η στροφή προς μορφές θεματικού τουρισμού.
Για την στροφή σε αυτό το νέο πρότυπο πράσινου τουρισμού νομίζω ότι υπάρχουν όλες οι προϋποθέσεις. Ταυτόχρονα όμως η στροφή προς την βιώσιμη ανάπτυξη ενέχει παγίδες και ρίσκα που δυστυχώς τα άλλα κόμματα δεν τα αναγνωρίζουν ή κάνουν ότι δεν τα αναγνωρίζουν. Δυστυχώς, η στροφή προς την βιώσιμη ανάπτυξη μπορεί να αποτελέσει ένα τεράστιο εργαστήριο έντασης των κοινωνικών ανισοτήτων. Έτσι το στοίχημα της βιώσιμης ανάπτυξης για μια αριστερή και προοδευτική πολιτική δύναμη όπως ο ΣΥΡΙΖΑ-ΠΣ, είναι να την μεταμορφώσουμε σε βιώσιμη ανάπτυξη χωρίς αποκλεισμούς.
Εν προκειμένω, στην περίπτωση του ελληνικού τουρισμού, αυτό σημαίνει ότι οι βασικοί οικονομικοί δρώντες στον κλάδο, οι μικρομεσαίες επιχειρήσεις, θα πρέπει να βρεθούν στην προμετωπίδα της νέας αυτής οικονομίας. Για να γίνει αυτό χρειάζεται να εκπληρωθούν τρεις προϋποθέσεις. Πρώτον, ότι η πολιτεία θα παρέχει όλα τα απαραίτητα εργαλεία στις μικρομεσαίες επιχειρήσεις για να επιβιώσουν. Δεύτερον, ότι η επόμενη κυβέρνηση θα μεριμνά για την συνολική συγκράτηση του κόστους του τουριστικού προϊόντος ώστε να παραμείνει ανταγωνιστικό στις διεθνείς αγορές. Τρίτον, ότι η πολιτεία θα παρέχει την απαραίτητη χρηματοδοτική στήριξη ώστε να μπορέσουν να κάνουν τις παραγωγικές επενδύσεις που απαιτούνται για να προσαρμοστούν στο διεθνές πρότυπο βιωσιμότητας.
Το πρόγραμμα του ΣΥΡΙΖΑ-ΠΣ για τις μικρομεσαίες επιχειρήσεις είναι ικανό να δώσει απαντήσεις σε αυτά τα τρία ερωτήματα. Οι ρυθμίσεις για το ιδιωτικό χρέος σε ασφαλιστικά ταμεία και Δ.Ο.Υ. με 120 δόσεις, οι προτάσεις μας για την δημιουργία ενός ολοκληρωμένου πλαισίου προστασίας και ρύθμισης των οφειλών για τους δανειολήπτες με υποθηκευμένη την πρώτη κατοικία και υποχρεωτικότητα για τους πιστωτές και οι προτάσεις μας για την δημιουργία ειδικού ακατάσχετου επαγγελματικού λογαριασμού, εν πολλοίς απαντούν στο ζήτημα της επιβίωσης των ΜμΕ. Οι προτάσεις μας για την μείωση του Φ.Π.Α. σε βασικά αγαθά, οι θέσεις μας για την μείωση του κόστους της ενέργειας μέσα από την ανάκτηση του δημοσίου ελέγχου στην ΔΕΗ και οι θέσεις μας για την ανάσχεση των τάσεων ιδιωτικοποίησης των βασικών κλάδων των υποδομών απαντούν στο ζήτημα της συγκράτησης του συνολικού κόστους του τουριστικού προϊόντος. Τέλος, οι θέσεις μας για την ανακατανομή των κονδυλίων του Ταμείου Ανθεκτικότητας & Ανάκαμψης, οι προτάσεις μας για την ενίσχυση των χρηματοδοτικών εργαλείων που διοχετεύονται προς την ιδιοπαραγωγή και την εξοικονόμηση ενέργειας, οι προτάσεις για την ενεργοποίηση των μικροπιστώσεων και οι θέσεις μας για την αποκατάσταση της λειτουργίας του τραπεζικού συστήματος μπορούν να συμβάλουν στην στροφή των μικρομεσαίων επιχειρήσεων προς την πράσινη ανάπτυξη.
Για εμάς στον ΣΥΡΙΖΑ-ΠΣ, ο μύθος της αέναης μεγέθυνσης του αριθμού των τουριστικών κλινών πρέπει να αντικατασταθεί από τον όραμα της αέναης κυκλικότητας, της ενίσχυσης της διασύνδεσης με τον πρωτογενή τομέα και της εμβάθυνσης της περιβαλλοντικής προστασίας στον κλάδο. Πάνω απ’ όλα όμως, η στροφή προς την πράσινη ανάπτυξη πρέπει και μπορεί να μας χωράει όλες και όλους!
*Ο Χάρης Μαμουλάκης είναι εκ νέου υποψήφιος Βουλευτής Ηρακλείου – Πολιτικός Μηχανικός BEng MSc
Πρώτη δημοσίευση, ΗΜΕΡΗΣΙΑ, 17/6/23
